Βόρεια Χιος
Βολισσός
Η Βολισσός είναι το μεγαλύτερο χωριό της Βορειοδυτικής Χίου, το κεφαλοχώρι της περιοχής της Αμανής. Η παράδοση την αναφέρει ως τόπο όπου έζησε ο Όμηρος. Το 412 π.Χ. Έγινε εδώ απόβαση των Αθηναίων, που νίκησαν τους αποστατήσαντες από τη συμμαχία Χίους και ερήμωσαν την περιοχή. Σήμερα η Βολισσός σφύζει από ζωή με την ιδιαίτερη ομορφιά και γραφικότητα της. Στη κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται το λιθόκτιστο μουσείο με αρχαιολογική συλλογή με θέμα τον περίφημο Αριούσιο οίνο που οι αρχαίοι ονόμαζαν το «νέκταρ των θεών». Η Αρχαιολογική Συλλογή Βολισσού είναι επισκέψιμη κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου και η είσοδος είναι ελεύθερη.
Στην περιοχή υπάρχει η περιπατητική διαδρομή που διασχίζει τον κάμπο της Βολισσού: Βολισσός - Κοιλάδα Μαλαγκιώτη - Παναγία Νερομύλων - Βολισσός, η οποία προτείνεται για τους λάτρεις της πεζοπορίας στη φύση. Ακολουθώντας την μπορείτε να θαυμάσετε την φύση της περιοχής, η οποία άλλωστε προστατεύεται ως περιοχή NATURA
Η Πιραμά απέχει 4 χιλιόμετρα από τη Βολισσό, είναι χτισμένη στην επίπεδη κορυφή ενός όμορφου λόφου και σε υψόμετρο 220 μέτρων. Κεντρική εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, ενώ διάσπαρτα υπάρχουν ακόμη πολλά εξωκλήσια. Ο οικισμός είναι σφικτά κτισμένος με ενιαίο οχυρό μέτωπο προς τη θάλασσα, στη λογική που ακολουθεί η αρχιτεκτονική των οικισμών της περιοχής. Στο κέντρο του διατηρείται ο αμυντικός Πύργος.
Παρπαριά
Η Παρπαριά είναι ένα μικρό χωριό με πέτρινα σπίτια και στενά δρομάκια και βρίσκεται σε υψόμετρο 300 μέτρων. Από το κέντρο του χωριού ξεκινάει αγροτικός δρόμος, ο οποίος ανηφορίζει προς την κορυφογραμμή της Αμανής και περνά από το παλιό μοναστήρι της Παναγίας της Παγούσαινας. Η πιο κοντινή παραλία είναι η Ζανακούντα με το εξωκλήσι του Αγίου Ισιδώρου.
Τρύπες
Το επόμενο χωριό, οι Τρύπες, ένας γραφικός κι όμορφος τόπος ξεπροβάλλει μέσα από μία καταπράσινη πλαγιά με θέα το Αιγαίο πέλαγος. Πολλά από τα σπίτια του χωριού είναι πετρόκτιστα, χτισμένα με ιδιαίτερη τέχνη. Ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Ταξιάρχη. Γύρω από το χωριό υπάρχουν ελαιώνες και παλιά σταροχώραφα και διάσπαρτα πολλά εξωκλήσια.
Μελανιός - Άγιο Γάλας - Νενητούρια
Το επόμενο χωριό που συναντάμε είναι το Μελανιός, κτισμένο στο μεγάλο βορινό ακρωτήρι του νησιού. Το χωριό είναι εκτεθειμένο στους βόρειους ανέμους, και για το λόγο αυτό έχει δημιουργηθεί αιολικό πάρκο στην περιοχή.
Το Άγιο Γάλας, χτισμένο πάνω σε ένα καταπράσινο βουνό, πήρε το όνομα του από το ασβεστούχο νερό που σταλάζει από τους σταλακτίτες του σπηλαίου που βρίσκεται στη περιοχή, και το οποίο μοιάζει με γάλα. Το μοναδικό αυτό σπήλαιο αποτελεί σύμπλεγμα τριών τουλάχιστον σπηλαίων, από τα οποία το μεγαλύτερο προχωράει σε βάθος 200 μέτρων περίπου. Η περιοχή φαίνεται να έχει κατοικηθεί από την Πρώιμη Νεολιθική εποχή (6.000-5.000 π.Χ.). Κομμάτια από πήλινα αντικείμενα όπως επίσης και κόκαλα ζώων δείχνουν ότι ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως ιερό από την Αρχαϊκή ως τη Ρωμαϊκή εποχή. Πολλά από τα ευρήματα των ανασκαφών εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου. Από τα Βυζαντινά χρόνια ως σήμερα αποτελεί τόπο Χριστιανικής λατρείας αφιερωμένο στην Παναγία Αγιογαλούσαινα. Μέσα στο σπήλαιο είναι κτισμένο και το εκκλησάκι της Αγίας Άννας. Τόσο η διαδρομή όσο και η φυσική ομορφιά του τοπίου και του σπηλαίου είναι συναρπαστικά.
Ο επόμενος οικισμός είναι τα Νενητούρια , που συγκροτείται από τρεις διακριτούς συνοικισμούς. Χαρακτηριστικό πλέον στην περιοχή είναι η πυκνή βλάστηση. Πλέον οι ελιές εναλλάσσονται με πεύκα και βελανιδιές. Η παραλία του χωριού είναι ο Άγιος Γιώργης.
Κουρούνια - Εγρηγόρος
Τα Κουρούνια φημίζονται για το γλυκό Κουρουνιώτικο κρασί που παράγεται από τα αμπέλια της περιοχής. Άλλωστε αμπελώνες μπορεί να δει κανείς τόσο γύρω από το χωριό όσο και στο δρόμο προς Εγρηγόρο - το επόμενο χωριό - και γύρω από τη Βολισσό. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή της Αμανής αναφέρεται στον Όμηρο ως Αριουσία χώρα, καθώς από εδώ προέρχεται ο περίφημος Αριούσιος οίνος της αρχαιότητας. Η μακριά οινοπαραγωγική παράδοση φτάνει ως τις μέρες μας με τα τοπικά οινοποιεία που λειτουργούν στην περιοχή και τα οποία είναι επισκέψιμα για ξενάγηση και γευσιγνωσία.
Κέραμος - Λεπτόποδα - Αγιάσματα
Η Κέραμος ήταν από παλιά γνωστή για τα θερμά μεταλλικά νερά της ιαματικής πηγής των Αγιασμάτων, καθώς και για το μεταλλείο αντιμονίου. Το μεταλλείο δεν λειτουργεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά σώζονται οι εγκαταστάσεις της εταιρείας που το εκμεταλλευόταν. Εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή, το χωριό είχε φτάσει τους 550 κατοίκους στα μέσα του 20ου αιώνα. Η παύση της εξορυκτικής δραστηριότητας οδήγησε στη σταδιακή εγκατάλειψη του χωριού.
Η παραλία της Κεράμου είναι τα Αγιάσματα, όπου βρίσκονται και τα ιαματικά λουτρά. Τα Λεπτόποδα είναι ένα μικρό γραφικό χωριό με όμορφα σοκάκια και καμάρες, όπου διατηρείται έντονα η παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Αφροδίσια - Χάλανδρα
Το χωριό Αφροδίσια, μέσα στην πλούσια βλάστηση της Αμανής, συνδέεται μάλλον με τη λατρεία της θεάς Αφροδίτης κατά την αρχαιότητα. Απέναντι ακριβώς και σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων βρίσκονται τα Χάλανδρα, οικισμός κτισμένος μέσα σε φρούριο, τα ίχνη του οποίου είναι ακόμη ορατά.
Πισπιλούντα - Νέα Ποταμιά - Παλαιά Ποταμιά
Η Πισπιλούντα, ορεινό χωριό, είναι χτισμένη στο βουνό της Αμανής με θέα το Πελληναίο. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη και γιορτάζει στις 21 Μαΐου με παραδοσιακό πανηγύρι. Η Παλαιά Ποταμιά είναι ένας εγκαταλελειμμένος οικισμός, ο οποίος βρίσκεται καλά κρυμμένος μέσα σε μία ανήλιαγη χαράδρα σε σημείο που ήταν δύσκολα προσβάσιμο από πειρατές. Η έλλειψη ήλιου οδήγησε στην εγκατάλειψη του οικισμού και στη δημιουργία της Νέας Ποταμιάς, που κτίστηκε λίγα χιλιόμετρα μακριά το 1964!
Κατάβαση - Διευχά
Η Κατάβαση είναι μικρό αγροτικό χωριό, στον οδικό άξονα Χίου - Βολισσού. Το χωριό έχει πολλούς ελαιώνες. Ήταν κόμβος για στάση στο δρόμο για Βολισσό παλαιότερα, για αυτό στο δρόμο, έξω από το χωριό, υπήρχε καφενείο. Τώρα, λειτουργεί εστιατόριο με παραδοσιακή κουζίνα. Στα πλατάνια υπάρχει βρύση με τρεχούμενο νερό, και καλοδεχούμενη σκιά το καλοκαίρι. Τα Διευχά είναι ένα μικρό γραφικό χωριό, στενά συνδεδεμένο με την Μονή Μουνδών.